Termal konfor ölçümü; endüstri alanlarında ve personel çalışmasına dayalı her türlü iş yerlerinde ideal sıcaklık ve nem koşullarını gösteren önemli parametrelerden biridir. Konfor, Kişinin bulunduğu ortamda rahatlık hissi duymasıdır. İklim konforu ise havanın çok soğuk ya da sıcak olmaması, nem oranı ve hava akımının rahatsız edici boyutlarda olmaması durumunu ifade etmektedir.
Termal Konfor Bölgesi; Çalışanın, faaliyetini sürdürmesi esnasında en rahat durumda olabilmek için gerekli termal konfor şartlarının sağlandığı bölgedir. Bu bölgeyi etkileyen faktörler şöyle sıralanabilir:
- Ortam Sıcaklığı
- Ortamdaki Nem Düzeyi
- Hava Akımı
- Radyant Isı
- Kişinin Giyinmesi
- Kişinin Metabolizma Düzeyleri
Sıcak ORTAM
- Aşırı uyku hali + Yorgunluk
- Vücut Sıcaklığı 41 dereceye yükselirse ısı çarpması
- Tansiyon düşmesi ve baş dönmesi
- Vücut direncinin düşmesi
- Aşırı terleme ve tuz kaybıyla oluşan ısı krampları
- Çalışma veriminin düşmesi
- Kaşıntıya yol açan kırmızı lekelerin oluşması
- Moral bozukluğu
- Aşırı duyarlılık ve endişe
- Konsantrasyon bozuklukları
Soğuk ORTAM
- Dikkat dağılması + bedensel ve zihinsel verimin düşmesi
- Deri soğur
- Kan iç organlara doğru çekilir
- Vücut iç ısısı yükselir
- Hafif ürperme ve titreme
- Beslenme ve enerji gereksinimi artar
Hava Akımı:
Hareket halindeki havanın insan bedenine çarpması sonucu deride meydana getirdiği ısı değişikliği olarak algılanır. Gereğinden az ya da çok olması sakıncalıdır.
Çalışma ortamında ısısal rahatlığın sağlanması ve sağlığa zararlı olan su buharı, gaz ve tozların ortamdan atılması için uygun bir hava akımı sağlanmalıdır.
Radyant Isı:
- İş ortamlarındaki sıcak veya soğuk yüzeylerden çalışanlara veya çalışanlardan bu yüzeylere ısı yayılımıdır. Bu ısı hava akımlarından etkilenmez ancak yutulabileceği bir yüzeye çarptığında sıcaklık meydana getirir.
- Radyant ısıdan korunmak için tek yol, çalışanlarla bu yüzeyler arasına, yansıtma katsayıları yüksek malzemelerden (örneğin, alüminyum) yapılmış levhalar konulmasıdır.
Bağıl Nem:
- Bağıl veya rölatif nemlilik, mevcut ortam ısısı koşullarında, işyeri havasını doymuşluk düzeyine kadar getirecek su buharı değerine (%100 nemli) göre yüzde oranı şeklinde ifade edilebilir.
- Havadaki bağıl nem, higrometre ya da sayısal nem ölçerlerle ölçülür.
- Nem yüzeyi yüksek olan çalışma ortamlarını klima, ve vantilatör kullanılarak; nem yüzeyi düşük olan ortamları da klimalarla daha uygun hale getirmek mümkündür.
Konfor
- Kişinin bulunduğu ortamda rahatlık hissi duymasıdır. İklim konforu ise havanın çok soğuk ya da sıcak olmaması, nem oranı ve hava akımının rahatsız edici boyutlarda olmaması durumunu ifade etmektedir.
- Konforu sağlamak için ilk adım iş yerinin inşaasında atılmalı ve ek bir maliyet yaratsa da gerekli konforu sağlayabilecek yalıtım malzemeleri kullanılmalıdır.
- Vantilatörler (yapay havalandırma aracı) uygun yerleştirildiklerinde iyi bir hava akımı sağlayarak, terin buharlaşmasına ve serinlik duygusu hissedilmesine yardım ederler. Eğer ısı buna rağmen düşmüyor ise klima kullanılabilir.
- Isınan hava yükseldiği için çatıda bu havayı atacak delikler bulunmalıdır. Ayrıca temiz hava girişini sağlayacak kapı ve pencerelerin bulunması şarttır.
- İşyerinin tümünü havalandırmak çok maliyetli ve zor oluyorsa, sadece tezgahların bulunduğu bölüm havalandırılabilir.
- Çalışan kişilerin çalışma ortamına uyumlarının sağlanması
- Yapılan işe göre, uygun çalışma sürelerinin ve dinlenme aralarının saptanması
- İşin, daha az enerji harcanarak yapılabilecek şekle getirilmesi
- Özellikle, yüksek sıcaklıkta çalışanların, su ve tuz kayıplarını telafi etmek için, sıvı içecek ve tuzlu gıdaların verilmesi
- Çalışanlara, çalışma koşullarına uygun giysi temini
Havalandırma konusunda alınabilecek önlemler
- Vantilatörler (yapay havalandırma aracı) uygun yerleştirildiklerinde iyi bir hava akımı sağlayarak, terin buharlaşmasına ve serinlik duygusu hissedilmesine yardım ederler. Eğer ısı buna rağmen düşmüyor ise klima kullanılabilir.
- Isınan hava yükseldiği için çatıda bu havayı atacak delikler bulunmalıdır. Ayrıca temiz hava girişini sağlayacak kapı ve pencerelerin bulunması şarttır.
- İşyerinin tümünü havalandırmak çok maliyetli ve zor oluyorsa, sadece tezgahların bulunduğu bölüm havalandırılabilir.
İşçilere Yönelik Önlemler
- Çalışan kişilerin çalışma ortamına uyumlarının sağlanması
- Yapılan işe göre, uygun çalışma sürelerinin ve dinlenme aralarının saptanması
- İşin, daha az enerji harcanarak yapılabilecek şekle getirilmesi
- Özellikle, yüksek sıcaklıkta çalışanların, su ve tuz kayıplarını telafi etmek için, sıvı içecek ve tuzlu gıdaların verilmesi
- Çalışanlara, çalışma koşullarına uygun giysi temini